Witajcie ! Chciałabym przedstawić Wam muzykę z różnych stron świata. Będą to jednak rytmy mniej znane... Rzadko słyszane na co dzień. Można je spotkać zazwyczaj tylko w jednym, wybranym zakątku świata. Naszą podróż zaczniemy od... Ameryki Południowej, a dokładniej od Brazylii - państwa które słynie z gorących, latynoamerykańskich rytmów, przy których wszyscy natychmiast zaczynają się kołysać... Jednak nie o takiej muzyce chcę Wam opowiedzieć. Zapewne słyszeliście już nie raz o Capoeira. Capoeira jest to sztuka walki z elementami akrobatyki.. Niezwykle piękna, lecz bardzo niebezpieczna... Wciąż trzyma w napięciu zarówno capoeiristas, czyli ludzi walczących, jak i osoby przyglądające się walce. Capoeira słynie również ze specyficznego klimatu. Klimat ten nadaje jej muzyka... Raz niezwykle szybka, wzbudzająca agresję, a innym niezwykle łagodna. Muzyka ta tworzona jest przez siedem instrumentów. Instrumenty wchodzące w skład Bateria (orkiestry capoeira): BERIMBAU Berimbau jest podstawowym instrumentem w capoeira. Jest najważniejszym, nieodłącznym, historycznym i magicznym instrumentem przewodzącym każdej roda. Od jego rytmu i jego tempa zależy gra w roda*. Rytm mówi nam, czy jest to roda regional** czy angola***, a może samba de roda****. Ma za zadanie informować uczestników gry w roda, czy gra jest wolna, pełna akrobatycznych elementów, brutalna, szybka itd. Berimbau składa się z: kija (verga), zrobionego najczęściej z drzewka rosnącego w Brazylii - Berimby, napiętej na niego struny (arame), czyli najzwyczajniejszego drutu, Cabasy, czyli pudła rezonansowego przytwierdzonego sznurkiem. Jest ona zrobiona np. z wysuszonej tykwy, lub wydrążona w drewnie. Jest okrągła, w środku pusta, a jej dźwięk zależy od tego jakiej jest wielkości, oraz od tego gdzie i jak ją trzymamy. Może być trzymana tuż przy brzuchu, lub być od niego odsunięta. Do kija z napiętą struną i z cabasa’ą dochodzi jeszcze: - caxixi - koszyczek z ziarnami w środku. Stanowi on swojego rodzaju grzechotkę która podczas uderzania patyczkiem o strunę brzęczy. Kolejnym elementem berimbau jest: - kamyk lub moneta (vintem) do zmiany tonacji. Na Berimbau można bowiem zagrać tylko trzy dźwięki (oczywiście jeśli komuś bardzo na tym zależy to wydobędzie i czwarty). Pierwszy - gdy kamyk nie dotyka struny, drugi - gdy kamyk lekko do niej dotyka i trzeci gdy kamień jest dosyć mocno do niej przyciśnięty. Bateria składa się z trzech berimbau, z których każdy inaczej brzmi. Od najniższego brzmienia do najwyższego wyróżniamy: Berimbau Gunga Berimbau Medio Berimbau Viola Różnią się one wizualnie - wielkością cabasy, akustycznie - wysokością wydawanych dźwięków oraz przeznaczeniem. Berimbau gunga nadaje rytm i tempo muzyce, podtrzymuje przez cały czas podstawowy rytm i w zasadzie nigdy nie łączy go z żadnymi przejściami. Berimbau medio podtrzymuje podstawowy rytm ale przeplata go różnymi wariacjami muzycznymi, natomiast viola specjalizuje się praktycznie wyłącznie w wariacjach i przejściach, a podstawowego rytmu praktycznie nie gra. Niektóre rytmy grane na berimabu to: Sao Bento Grange de Angola, Sao Bento Grande de Regional, Sao Bento Pequeno, Cavalaria, Iuna, Amazonas, Santa Maria, Benguela, Meuguin, Samba, itd. ATABAQUE Jest to bardzo duży bęben sięgający mniej - więcej do pasa, ustawiany zwykle na stojaku czyli tzw. koronie. Ze względu na rozmiar i brzmienie również dzieli się na rodzaje. Tak więc od największego do najmniejszego występują: Atabaque Rum Atabaque Rum-pi Atabaque Le Z muzyką graną na atabaque jest praktycznie tak samo jak z berimbau - wszystko zależy od tego na jakim atabaque’u gramy. PANDEIRO Pandeiro jest to odpowiednik tamburynu. Różni się jednak od tamburynu tym, że jest pełne, tzn. na obręcz napięta jest skóra. Dźwięki powstają poprzez udeżanie w skórę lub potrząsanie całym instrumentem - oczywiście w określony sposób. Nowocześniejsze pandeiro, takie które można kupić w sklepie nie jest jednak zrobione ze skóry i drewna, lecz z metalu, czy plastiku. AGOGO Są to dwa niewielkie dzwonki umocowane na jednym uchwycie. Uderza się w nie drewnianym kołkiem. Różne rozmiary tych dzwonków powodują powstanie różnych dźwięków. Instrument ten wykorzystywany jest głównie podczas gry Angola, lecz i tam nieczęsto się go spotyka. RECO-RECO Jest to instrument bardzo rzadko używany. Zbudowany jest z podłużnego kawałka drewna z wyrzeźbionymi szczelinami. Cienki patyczek przesuwany jest wzdłuż instrumentu co powoduje wydanie dźwięku. Przypomina troszkę tarkę do prania. Oto wszystkie instrumenty, które wchodzą w skład Bateria. Jest ich stosunkowo niewiele, lecz bez nich nie odbyłaby się żadna roda. Dźwięki wychodzące z nich stwarzają niepowtarzalny klimat. Osoby tworzące roda mają za zadanie klaskać i śpiewać w rytm granej muzyki. Jeśli chodzi o klaskanie, to są to zazwyczaj trzy klaśnięcia i pauza. Jest to oczywiście zależne od grupy, gdyż w niektórych grupach klaszcze się trochę inaczej. Inaczej również klaszcze się do samby - występują tam inne odstępy czasowe. Natomiast przy Angoli nie powinno się klaskać w ogóle. Jeśli chodzi o piosenki to występują tutaj zarówno i smutne, jak i wesołe. Niektóre opowiadają o ciężkim życiu ludzi żyjących w Brazylii, a niektóre np. o tym jak wspaniała jest gra w roda, lub np. o tym jakim pięknym państwem jest Brazylia. Mam nadzieję, że troszkę przybliżyłam Wam temat dotyczący muzyki Capoeira’y i z przyjemnością sięgniecie po jakąś płytę z tą muzyką. *gra w roda - walka w kole **regional - walka składająca się z samych kopnięć i uderzeń ***angola - występują w niej głównie elementy akrobatyki, polega na czajeniu się na przeciwnika - w pewnym momencie może być bardzo niebezpieczna ****samba de roda - typowa uliczna, brazylijska samba Artykuł został częściowo napisany przez Puchatka. Część informacji zostało zaczerpniętych ze strony www.capoeira.up.pl , oraz ze strony www.capoeira.super-net.pl. Wszelkie pytania proszę kierować na adres cat-max@poczta.tenbit.pl .

Strona Główna

strona w rozbudowie